എം എന്‍ റോയി ആദ്യപഥികനായ കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌

 എം  എൻ റോയി എന്ന് പൊതുവെ അറിയപ്പെടുന്ന മാനബേന്ദ്രനാഥ് റോയി ഇന്ത്യയിലെ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ആദ്യനാളുകളിലെ പ്രമുഖ വ്യക്തിയാണ്. 1920 ഒക്ടോബറിൽ താഷ്‌കെന്റിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർടിയുടെ രൂപീകരണത്തിന് മുൻകൈയെടുത്തത് റോയി ആയിരുന്നു. 1921നുശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ഉയർന്നുവന്നിരുന്ന കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പുകൾക്കിടയിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർടിയുടെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് പ്രചരിപ്പിച്ചതും അദ്ദേഹമായിരുന്നു. കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഇന്റർനാഷണലിലെ പ്രമുഖ വ്യക്തിയായി മാറുന്നതിനുമുമ്പ്‌ അദ്ദേഹം നിരവധി സാഹസികമായ കാലങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോയിരുന്നു.

ബംഗാളിലെ 24 പർഗാന ജില്ലയിലെ ആർബേലിയ ഗ്രാമത്തിലാണ് റോയി ജനിച്ചത്. ഹൗറ ഗൂഢാലോചനക്കേസുമായി ബന്ധപ്പെട്ടാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യം അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടത്; എന്നാൽ, 1911ൽ കുറ്റവിമുക്തനാക്കപ്പെട്ടു. ന്യൂയോർക്കിലെ പബ്ലിക് ലൈബ്രറിയിലായിരുന്നു റോയി ആദ്യമായി കാൾ മാർക്സിന്റെ കൃതികളുമായി പരിചയപ്പെടുന്നത്. സ്റ്റാൻഫോർഡിൽവച്ച് റോയി കണ്ടുമുട്ടിയ ഈവ്ലിൻ ട്രെൻഡിനെ പിന്നീട് അദ്ദേഹം വിവാഹം കഴിച്ചു. 

കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഇന്റർനാഷണലിന്റെ പ്രമുഖ നേതാവായിമാറിയ മിഖായിൽ ബൊറോഡിനുമായി അദ്ദേഹം ബന്ധം സ്ഥാപിച്ചത് മെക്സിക്കോയിൽ വച്ചായിരുന്നു. ബൊറോഡിനായിരുന്നു റോയിയെ മാർക്സിസത്തിലേക്ക് ആകർഷിച്ചത്. കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഇന്റർനാഷണലിന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് കമ്മിറ്റി അംഗമായി എം എൻ റോയിയെ കോമിന്റേൺ കോൺഗ്രസ് തെരഞ്ഞെടുത്തു. തുടർന്ന്, അദ്ദേഹത്തെ മധ്യ ഏഷ്യൻ ബ്യൂറോയുടെ മേധാവിയായി നിയോഗിച്ചു; ആ പദവിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് അദ്ദേഹം താഷ്‌കെന്റിലേക്ക് പോയത്. 1920 ഒക്ടോബർ 17 ന്‌ ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യൻ കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിന് രൂപം നൽകാൻ അദ്ദേഹം മുൻകൈയെടുത്തു. 1926ൽ അദ്ദേഹം പ്രസീഡിയത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും പൊളിറ്റിക്കൽ സെക്രട്ടറിയറ്റിലും എക്സിക്യൂട്ടീവ് കമ്മിറ്റിയിലും  ലോക കോൺഗ്രസിലും നിർണായകസ്ഥാനങ്ങൾ വഹിക്കുകയുമുണ്ടായി.

1924ലെ കാൺപുർ ഗൂഢാലോചന കേസിനുശേഷം (അതിൽ റോയി ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു) "റവല്യൂഷണറി നാഷണലിസ്റ്റ് പാർടി' രൂപീകരിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആഹ്വാനംചെയ്തു. ഏറെത്താമസിയാതെ അദ്ദേഹം കോമിന്റേൺ നേതൃത്വത്തോട് വിയോജിപ്പിലായി. 1929 ഡിസംബറിൽ റോയി കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഇന്റർനാഷണലിൽനിന്ന്‌ പുറത്താക്കപ്പെട്ടു.1943ൽ അദ്ദേഹം മാർക്സിസം ഉപേക്ഷിക്കുകയും "റാഡിക്കൽ ഹ്യൂമനിസം'എന്ന പുതിയൊരു തത്വസംഹിത സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. 1921നും 1926നും ഇടയിൽ ഇന്ത്യയിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനം വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ എം എൻ റോയിയുടെ മാർഗദർശകമായ സംഭാവനകൾ വിസ്മരിക്കാൻ കഴിയുന്നതല്ല.

(കടപ്പാട്‌: പീപ്പിൾസ് ഡെമോക്രസി)